![](/media/lib/445/n-mapa2-d4831d87053ff9df4715388c03ce95b6.jpg)
Z mapą wśród 25 000 supermasywnych czarnych dziur
3 marca 2021, 04:50Międzynarodowy zespół astronomów, kierowany przez Francesca de Gasperina z Uniwersytetu w Hamburgu, w którego składzie znajduje się dwoje polskich naukowców, Krzysztof Chyży z Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Katarzyna Małek z Narodowego Centrum Badań Jądrowych, stworzył największą i najdokładniejszą mapę nieba obserwowanego na ultraniskich częstotliwościach radiowych. Mapa opublikowana w czasopiśmie Astronomy and Astrophysics ujawnia ponad 25 000 aktywnych supermasywnych czarnych dziur znajdujących się w odległych galaktykach.
![](/media/lib/429/n-czarnedziury-090881ea6b91090be930b553da603667.jpg)
Błędne analizy fal grawitacyjnych mogą prowadzić do fałszywych wniosków dot. teorii Einsteina
24 czerwca 2021, 09:48Błędy, nawarstwiające się podczas analiz fal grawitacyjnych z różnych źródeł, mogą prowadzić do wyciągnięcia fałszywych wniosków, że ogólna teoria względności nie opisuje dobrze rzeczywistości, a prawdziwe są alternatywne teorie dotyczące grawitacji
![](/media/lib/476/n-norman-6bce6a14629ec9489b99d4fcba40b650.jpg)
Prąd z fuzji jądrowej już w przyszłej dekadzie? Prywatne firmy bez rozgłosu robią swoje
28 października 2021, 11:51Większość przedsiębiorstw działających na rynku energii fuzyjnej przewiduje, że pierwszy prąd z elektrowni termojądrowych trafi do sieci już w latach 30. obecnego stulecia. Tak wynika z pierwszego raportu na temat światowego stanu energetyki fuzyjnej. Został on opublikowany przez Fusion Industry Association (FIA) oraz UK Atomic Energy Authority (UKAEA).
![](/media/lib/502/n-bazanamarsie-2a05a5f234e6833bd96402f5ab06bb88.jpg)
Jak zasilać bazę na Marsie? Na połowie powierzchni planety fotowoltaika lepsza od energii jądrowej
8 maja 2022, 08:37Ostatnie postępy w technologii fotowoltaicznej, pojawienie się wydajnych i lekkich ogniw słonecznych i duża elastyczność tej technologii powoduje, że fotowoltaika może dostarczyć całość energii potrzebnej do przeprowadzenia długotrwałej misji na Marsie, a nawet do zasilenia stałej osady – twierdzą naukowcy z University of California, Berkeley.
![](/media/lib/530/n-marsviking-d8b77e4de365a25ef25f0adaa2f45b88.jpg)
Na Marsie znaleziono krater po asteroidzie, która mogła wywołać megatsunami
2 grudnia 2022, 11:57Dnia 20 lipca 1976 roku lądownik Viking 1 stał się pierwszym wysłanym przez człowieka pojazdem, który z powodzeniem wylądował i podjął pracę na Marsie. Na przysłanych przez niego zdjęciach naukowcy zobaczyli nie to, czego się spodziewali. Zamiast śladów wielkiej powodzi ujrzeli zagadkowy, pokryty głazami krajobraz. Teraz naukowcy z Planetary Science Institute dowodzą, że Viking 1 wylądował na krawędzi pola osadów powstałego w wyniku gigantycznego tsunami.
![](/media/lib/552/n-wroxeter1-e1960fed6ccdd50e3f55c51b3c9651be.jpg)
Bezwłose rzymskie ciało. Nowe muzeum pokazuje, jak Rzymianie dbali o urodę i higienę
20 czerwca 2023, 08:33W nowym muzeum we Wroxeter w hrabstwie Shropshire zebrano ponad 400 eksponatów. Niemała ich część ma związek z rzymskim zamiłowaniem do pielęgnacji urody i bezwłosego ciała. Na wystawie zgromadzono ok. 50 pęset, strygilę (skrobaczkę służącą do zabiegów higieny osobistej) czy butelki po perfumach. English Heritage sprawuje pieczę nad 50 rzymskimi stanowiskami. W 10 z nich wytwarzano pęsety. Z 94 [znalezionych] par aż 60% pochodzi z Wroxeter. Więc tak, zdominowaliśmy rynek pęset – śmieje się kuratorka Cameron Moffett.
![](/media/lib/571/n-centaur-43adc95c01eb07cd12927288919638a2.jpg)
Od 200 lat naukowcy próbują rozwiązać zagadkę tajemniczych plam na rzeźbach z Partenonu
19 stycznia 2024, 16:31W 1688 roku z Aten do Kopenhagi dotarły dwa fragmenty rzeźb, głowa mężczyzny z brodą oraz głowa młodzieńca. Był to prezent dla króla Danii Chrystiana V. Opisano je jako pochodzące z jednego z siedmiu cudów świata, świątyni Artemidy w Efezie. Około 140 lat później dwóch naukowców, którzy odwiedzili królewską kunstkamerę, stwierdziło, że pochodzą one z Partenonu. W 1830 roku, na rzeźbach z Partenonu przechowywanych w British Museum, zauważono brązowe plamy. Okazało się, że występują też na rzeźbach z Kopenhagi. Duńczycy poinformowali właśnie o wynikach badań przeprowadzonych za pomocą najnowocześniejszych technik.
![](/media/lib/567/n-czatgpt-8103c22ce28b597274ab4a6f1c3b2f8f.jpg)
ChatGPT i inne wielkie modele językowe nie zagrażają ludzkości
14 sierpnia 2024, 14:48Wielkie modele językowe (LLM) – takie jak osławiony ChatGPT – nie są w stanie samodzielnie się uczyć i nabierać nowych umiejętności, a tym samym nie stanowią egzystencjalnego zagrożenia dla ludzkości, uważają autorzy badań opublikowanych w ramach 62nd Annual Meeting of the Association for Computational Linguistics, głównej międzynarodowej konferencji dotyczącej komputerowego przetwarzania języków naturalnych.
DDT upośledza rozwój dzieci
6 lipca 2006, 12:01Dzieci wystawione podczas życia płodowego na oddziaływanie DDT przejawiają zaburzenia rozwojowe. Stosowanie tego pestycydu zostało zakazane na terenie USA i Wielkiej Brytanii już w latach 70., w pewnych krajach dalej jednak używa się go do eliminowania przenoszących malarię komarów. Od dawna wiedziano, że DDT ma związek z przedwczesnymi porodami oraz niską wagą urodzeniową.
Baza danych śladów buta z miejsc zbrodni
30 stycznia 2007, 12:26W przyszłym miesiącu rozpocznie działalność, jedna z pierwszych na świecie (pierwsi byli Polacy, którzy swoją bazę uruchomili 30 września 2006 roku), baza danych śladów buta z miejsc popełnienia przestępstw. Jest dziełem brytyjskiego Forensic Science Service. Policja ma nadzieję, że pomoże ona szybciej połączyć podejrzanych z nierozwiązanymi sprawami oraz wytropić przestępstwa popełnione przez tę samą osobę.